เพราะว่าของกินนับว่าเป็นเหตุ 4 ที่สำคัญต่อสิ่งมีชีวิตทุกประเภท บางบุคคลก็เลยให้ความใส่ใจกับเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการรับประทานมาเป็นลำดับต้นๆ รวมทั้งชอบหนักใจเสมอว่า สิ่งที่พวกเราได้รับประทานเข้าไปนั้น จะมีคุณประโยชน์พอเพียงต่อความจำเป็นของร่างกายหรือไม่ เหมือนกันกับรักน้องสุนัข ก็ต้องการให้น้องสุนัขได้รับสารอาหารที่ดีมีคุณประโยชน์เช่นเดียวกัน บางบุคคลก็เลือกสรรของดีๆมาให้ มีผู้ใดกันแน่เสนอแนะอะไรมา ก็ซื้อมาให้น้องหมากิน เสริมโน่นเสริมนี่ให้ จนกระทั่งบางครั้งบางคราวก็หลงๆลืมๆไปว่า ข้าวของที่ให้น้องสุนัขไปนั้น มากเกินกับสิ่งที่มีความต้องการไปหรือไม่
เดี๋ยวนี้มีของกินสำหรับหมาหลายแบบที่ใช้สารอาหารอย่าง "โปรตีน (Protein)" มาเป็นจุดขาย โดยประชาสัมพันธ์ว่าสินค้าของตนนั้นมีโปรตีนสูงขึ้นมากยิ่งกว่าผู้ใด สร้างขึ้นจากเนื้อสัตว์ที่ดีมีคุณภาพ ผู้คนจำนวนมากมักรู้เรื่องว่า ยิ่งให้โปรตีนจำนวนสูงๆหมายิ่งโตเร็วขึ้น ของกินหมาบางจำพวกอาจมีจำนวนโปรตีนสูงขึ้นมากยิ่งกว่า 3-7 เท่าของความจำเป็นต้องโปรตีนเป็นขั้นต่ำที่ร่างกายควรจะได้รับอย่างยิ่งจริงๆ ซึ่งวันนี้พวกเราจะมาดูกันนะครับว่า ข้อเท็จจริงแล้วนั้นโปรตีนมีความจำเป็นยังไง น้องสุนัขแต่ละตอนวัยมีความต้องการโปรตีนมากมายหรือน้อยขนาดไหน แล้วถ้าหากได้รับโปรตีนมากเกินความจำเป็นจะเป็นผลเสียยังไงกับน้องสุนัขบ้าง ...
เดี๋ยวนี้มีของกินสำหรับหมาหลายแบบที่ใช้สารอาหารอย่าง "โปรตีน (Protein)" มาเป็นจุดขาย โดยประชาสัมพันธ์ว่าสินค้าของตนนั้นมีโปรตีนสูงขึ้นมากยิ่งกว่าผู้ใด สร้างขึ้นจากเนื้อสัตว์ที่ดีมีคุณภาพ ผู้คนจำนวนมากมักรู้เรื่องว่า ยิ่งให้โปรตีนจำนวนสูงๆหมายิ่งโตเร็วขึ้น ของกินหมาบางจำพวกอาจมีจำนวนโปรตีนสูงขึ้นมากยิ่งกว่า 3-7 เท่าของความจำเป็นต้องโปรตีนเป็นขั้นต่ำที่ร่างกายควรจะได้รับอย่างยิ่งจริงๆ ซึ่งวันนี้พวกเราจะมาดูกันนะครับว่า ข้อเท็จจริงแล้วนั้นโปรตีนมีความจำเป็นยังไง น้องสุนัขแต่ละตอนวัยมีความต้องการโปรตีนมากมายหรือน้อยขนาดไหน แล้วถ้าหากได้รับโปรตีนมากเกินความจำเป็นจะเป็นผลเสียยังไงกับน้องสุนัขบ้าง ...
ประโยชน์ที่น้องหมาจะได้รับจากโปรตีน
โดยธรรมชาติแล้วพวกเราจัดหมาเป็นสัตว์ที่กินได้พืชและก็สัตว์ (omnivores) ในสมัยก่อนก่อนที่จะมนุษย์จะเอามาเลี้ยง หมาจะเลี้ยงชีพด้วยการจับสัตว์ แม้กระนั้นก็ยังได้รับพืชแล้วก็กากใยที่อยู่ในทางเดินของกินของเหยื่อ ซึ่งส่วนใหญ่จะสัตว์รับประทานพืชด้วย ทั้งยังสามารถหาพืชและก็ผลไม้บางสิ่งรับประทานร่วมด้วย โดยยิ่งไปกว่านั้นในช่วงฤดูที่ไม่มีเหยื่อให้ล่า ด้วยเหตุดังกล่าวการเลี้ยงหมาโดยให้อาหารที่นานัปการ สมควร และก็ครบถ้วนบริบูรณ์ ก็จะสามารถช่วยให้น้องสุนัขของพวกเรามีร่างกายแข็งแรง
ในส่วนของโปรตีนนั้น เป็นสารอาหารสำคัญที่ร่างกายเอาไว้ใช้ประโยชน์สำหรับเพื่อการสร้างกล้าม ผิวหนัง ขน สร้างฮอร์โมนและก็แอนติบอดี อื่นๆอีกมากมาย ซึ่งโปรตีนนั้นมีกรดอะมิโนหลายประเภท มีกรดอะมิโนที่ร่างกายสร้างเองได้ รวมทั้งกรดอะมิโนที่ร่างกายสร้างเองมิได้ ซึ่งพวกเราเรียกว่า กรดอะมิโนจำเป็นต้อง น้องสุนัขต้องได้รับกรดอะมิโนจำเป็นจะต้องพวกนี้จากของกินที่รับประทานเข้าไป ซึ่งก็มาจาก 2 แหล่งสำคัญๆเป็น โปรตีนที่มาจากสัตว์ ไข่ นม รวมทั้งพวก By product อย่างเครื่องในสัตว์ ขน หรือเล็บด้วย รวมทั้งโปรตีนที่มาจากพืช ยกตัวอย่างเช่น ถั่วเหลือง กากถั่ว ต้นหญ้าอัลฟาฟ่า แป้งข้าวโพด อื่นๆอีกมากมาย ซึ่งพวกเราจะใช้แหล่งของกินพวกนี้ มาเป็นวัตถุดิบสำหรับทำครัวหมาได้ โดยแต่ละแหล่งก็จะให้จำนวนโปรตีนแตกต่างกันครับผม โดยธรรมดาแล้วหมาที่โตเต็มวัยอยากโปรตีนไม่สมควรเกิน 30% DM protein ดังนี้จำนวนอาจมากหรือน้อยแตกต่างกันไปสังกัดแต่ละตอนวัยนะครับ
ในส่วนของโปรตีนนั้น เป็นสารอาหารสำคัญที่ร่างกายเอาไว้ใช้ประโยชน์สำหรับเพื่อการสร้างกล้าม ผิวหนัง ขน สร้างฮอร์โมนและก็แอนติบอดี อื่นๆอีกมากมาย ซึ่งโปรตีนนั้นมีกรดอะมิโนหลายประเภท มีกรดอะมิโนที่ร่างกายสร้างเองได้ รวมทั้งกรดอะมิโนที่ร่างกายสร้างเองมิได้ ซึ่งพวกเราเรียกว่า กรดอะมิโนจำเป็นต้อง น้องสุนัขต้องได้รับกรดอะมิโนจำเป็นจะต้องพวกนี้จากของกินที่รับประทานเข้าไป ซึ่งก็มาจาก 2 แหล่งสำคัญๆเป็น โปรตีนที่มาจากสัตว์ ไข่ นม รวมทั้งพวก By product อย่างเครื่องในสัตว์ ขน หรือเล็บด้วย รวมทั้งโปรตีนที่มาจากพืช ยกตัวอย่างเช่น ถั่วเหลือง กากถั่ว ต้นหญ้าอัลฟาฟ่า แป้งข้าวโพด อื่นๆอีกมากมาย ซึ่งพวกเราจะใช้แหล่งของกินพวกนี้ มาเป็นวัตถุดิบสำหรับทำครัวหมาได้ โดยแต่ละแหล่งก็จะให้จำนวนโปรตีนแตกต่างกันครับผม โดยธรรมดาแล้วหมาที่โตเต็มวัยอยากโปรตีนไม่สมควรเกิน 30% DM protein ดังนี้จำนวนอาจมากหรือน้อยแตกต่างกันไปสังกัดแต่ละตอนวัยนะครับ
ความต้องการโปรตีนในแต่ละช่วงวัยของน้องหมา
ในแต่ละตอนวัยของหมาจะมีความต้องการโปรตีนต่างกัน ลูกหมาทารกนั้น แหล่งของกินที่สำคัญที่สุดเลยก็คือ นมแม่หมา ซึ่งนมแม่หมาจะมีจำนวนโปรตีนสูงขึ้นยิ่งกว่านมวัวและก็นมแพะ ที่สำคัญจะมีแลคโตสต่ำ ด้วยเหตุว่าแลคโตสสามารถทำให้ลูกหมาท้องร่วง เพราะว่าไม่สามารถที่จะย่อยแลคโตสได้ เพราะฉะนั้นของกินที่ยอดเยี่ยมเลย ก็ควรจะเป็นนมแม่หมา หรือนมตอบแทนที่ทำมาเพื่อลูกหมาโดยยิ่งไปกว่านั้น เมื่อลูกหมาแก่ 4 อาทิตย์ สิ่งที่ต้องการโปรตีนจะสูงมากขึ้นไปอีก เนื่องจากใช้สำหรับในการเจริญวัยของร่างกาย ระยะนี้ฟันน้ำนมของน้องสุนัขเริ่มขึ้นแล้ว บางทีอาจเสริมพวกไข่แดงพร้อมกันกับนมแม่ และก็หลังจากนั้นจึงค่อยๆปรับเป็นของกินครึ่งแข็ง เมื่อหมาเริ่มบดของกินได้ กระทั่งเลิกกินนมที่อายุ 6-8 อาทิตย์
ในหมาตอนกำลังโตนั้น ความจำเป็นโปรตีนจะสูงมากมาย เพราะว่าใช้สำหรับในการสร้างกล้ามและก็เยื่อใหม่ จะต้องให้โปรตีนที่มีคุณภาพสูงด้วย เพื่อช่วยทำให้ร่างกายของน้องสุนัขสามารถย่อยแล้วก็เอาไปใช้ได้ง่าย ตอนวัยนี้หมาแต่ละจำพวกจะมีความต้องการสารอาหารแตกต่างกัน ควรต้องเริ่มที่แยกให้อาหารตามขนาดตัวในแต่ละชนิด (จำพวกเล็ก ประเภทกึ่งกลาง หรือประเภทใหญ่) เพื่อความสมดุลของโปรตีนและก็พลังงานที่น่าจะได้รับ แล้วก็จะต้องให้อย่างนี้ไปจนกระทั่งอายุราวๆ 8-12 เดือน โดยหมาจำพวกเล็กจะเข้าสู่ตอนโตเต็มวัยได้เร็วกว่าหมาชนิดใหญ่ ในตอนโตเต็มวัยนี้สิ่งที่มีความต้องการโปรตีนและก็พลังงานจะลดน้อยลง ถ้าเกิดพวกเรายังคงให้โปรตีนจำนวนสูงเหมือนเดิม ก็อาจก่อให้หมาอ้วนได้ง่าย
ในหมาตอนกำลังโตนั้น ความจำเป็นโปรตีนจะสูงมากมาย เพราะว่าใช้สำหรับในการสร้างกล้ามและก็เยื่อใหม่ จะต้องให้โปรตีนที่มีคุณภาพสูงด้วย เพื่อช่วยทำให้ร่างกายของน้องสุนัขสามารถย่อยแล้วก็เอาไปใช้ได้ง่าย ตอนวัยนี้หมาแต่ละจำพวกจะมีความต้องการสารอาหารแตกต่างกัน ควรต้องเริ่มที่แยกให้อาหารตามขนาดตัวในแต่ละชนิด (จำพวกเล็ก ประเภทกึ่งกลาง หรือประเภทใหญ่) เพื่อความสมดุลของโปรตีนและก็พลังงานที่น่าจะได้รับ แล้วก็จะต้องให้อย่างนี้ไปจนกระทั่งอายุราวๆ 8-12 เดือน โดยหมาจำพวกเล็กจะเข้าสู่ตอนโตเต็มวัยได้เร็วกว่าหมาชนิดใหญ่ ในตอนโตเต็มวัยนี้สิ่งที่มีความต้องการโปรตีนและก็พลังงานจะลดน้อยลง ถ้าเกิดพวกเรายังคงให้โปรตีนจำนวนสูงเหมือนเดิม ก็อาจก่อให้หมาอ้วนได้ง่าย
ในสุนัขสูงวัยเป็นช่วงที่ร่างกายเริ่มเสื่อมถอย มวลกล้ามเนื้อเริ่มลดลง เวลาที่กินอาหารเข้าไป การย่อยและการนำไปใช้ประโยชน์จะลดลง ช่วงวัยนี้จึงต้องการโปรตีนคุณภาพสูง ปริมาณโปรตีนควรเพิ่มขึ้นมากกว่าช่วงโตเต็มวัยสักเล็กน้อย เพื่อเอาไว้ใช้ควบคุมน้ำหนักตัว ลดการสูญเสียกล้ามเนื้อ และช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ แต่สำหรับบางช่วงของชีวิตของสุนัข อาจมีความต้องการโปรตีนสูงกว่าปกติเป็นพิเศษ เช่น ช่วงเป็นสัด ช่วงตั้งท้อง และช่วงให้นมลูก อาจต้องมีการปรับเสริมโปรตีนให้มากขึ้นเช่นกันครับ
ผลที่ตามมาหากน้องหมาได้รับโปรตีนมากเกินไป
ตอนนี้มีแนวความคิดกระบวนการทำสูตรของกินหมาที่เน้นย้ำโปรตีนสูงๆเนื่องจากว่ามั่นใจว่าหมาเป็นสัตว์กินเนื้อ ก็เลยย้ำให้โปรตีนเป็นหลัก เพื่อหวังผลทั้งยังในหัวข้อการเพิ่มขนาดตัวหรือการเสริมสร้างกล้ามให้มองงดงามเกินจำเป็น กำลังเป็นที่นิยมในผู้เลี้ยงบางกรุ๊ป มีการใช้สินค้าโปรตีนสกัดมาเสริมให้หมากินกันอย่างไม่ถูกๆซึ่งการที่หมาได้รับโปรตีนมากจนเกินความจำเป็นนั้น จะนำมาซึ่งการทำให้ต่อสถาพทางร่างกายหลายประเภทเลย โปรตีนจัดเป็นแหล่งพลังงานของร่างกายด้วยเหมือนกัน การที่ร่างกายได้รับพลังงานเกินจำเป็น ย่อมทำให้หมาอ้วนได้ เดี๋ยวนี้หมามีปัญหาเป็นโรคอ้วนเยอะๆ เพราะเหตุว่าเกิดขึ้นได้เนื่องมาจากการให้อาหารที่ผิดจะต้องรวมทั้งขาดการบริหารร่างกาย
การได้รับโปรตีนสูงเป็นระยะเวลานานๆทำให้ตับและก็ไตทำงานมากขึ้น กำเนิดปัญหากรดอะมิโนภายในร่างกายสูง ไตก็จำต้องรีบขับ nitrogenous wastes product ออกมา ยิ่งถ้าหากเป็นสัตว์เจ็บป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับและก็ไต ยกตัวอย่างเช่น หมาที่มีอาการป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรัง การได้รับโปรตีนในจำนวนสูง จะก่อให้ของเสียภายในร่างกายเพิ่มสูงมากขึ้น (อ่านเพิ่มเติมอีกได้ในบทความ วิถีที่โภชนาการที่เหมาะกับหมาที่ป่วยด้วยโรคไต) นอกเหนือจากนั้นการเน้นให้รับประทานโปรตีนสูงเกินความจำเป็นยังส่งผลให้เซลล์ย่อยสลาย กระดูกเปราะ ก่อกำเนิดนิ่วในกระเพาะปัสสาวะบางจำพวกได้ ที่สำคัญร่างกายก็ขาดสารอาหารอื่นๆไป ไม่ว่าจะเป็นคาร์โบไฮเดรต ไขมัน ซึ่งมีความสำคัญต่อน้องสุนัขไม่แพ้กัน พวกเราจำต้องไม่ลืมเลือนว่า หมาเป็นสัตว์ที่รับประทานอีกทั้งพืชและก็สัตว์ ก็เลยจำต้องได้รับสารอาหารอื่นๆที่สมควรร่วมด้วย ด้วยเหตุผลดังกล่าวการเลือกให้โปรตีนที่มีคุณภาพสูงย่อมดียิ่งกว่าที่จะให้โปรตีนในจำนวนที่สูงนะครับ
การได้รับโปรตีนสูงเป็นระยะเวลานานๆทำให้ตับและก็ไตทำงานมากขึ้น กำเนิดปัญหากรดอะมิโนภายในร่างกายสูง ไตก็จำต้องรีบขับ nitrogenous wastes product ออกมา ยิ่งถ้าหากเป็นสัตว์เจ็บป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับและก็ไต ยกตัวอย่างเช่น หมาที่มีอาการป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรัง การได้รับโปรตีนในจำนวนสูง จะก่อให้ของเสียภายในร่างกายเพิ่มสูงมากขึ้น (อ่านเพิ่มเติมอีกได้ในบทความ วิถีที่โภชนาการที่เหมาะกับหมาที่ป่วยด้วยโรคไต) นอกเหนือจากนั้นการเน้นให้รับประทานโปรตีนสูงเกินความจำเป็นยังส่งผลให้เซลล์ย่อยสลาย กระดูกเปราะ ก่อกำเนิดนิ่วในกระเพาะปัสสาวะบางจำพวกได้ ที่สำคัญร่างกายก็ขาดสารอาหารอื่นๆไป ไม่ว่าจะเป็นคาร์โบไฮเดรต ไขมัน ซึ่งมีความสำคัญต่อน้องสุนัขไม่แพ้กัน พวกเราจำต้องไม่ลืมเลือนว่า หมาเป็นสัตว์ที่รับประทานอีกทั้งพืชและก็สัตว์ ก็เลยจำต้องได้รับสารอาหารอื่นๆที่สมควรร่วมด้วย ด้วยเหตุผลดังกล่าวการเลือกให้โปรตีนที่มีคุณภาพสูงย่อมดียิ่งกว่าที่จะให้โปรตีนในจำนวนที่สูงนะครับ
ของบางอย่างน้อยไปก็ไม่ดี ยิ่งมากไปกลับยิ่งไม่ดีเสียกว่า อย่างเช่นความต้องโปรตีนในน้องหมาที่เราได้ทำความเข้าใจไปแล้วนี้ บางทีการที่เรายึดตามความต้องการของตัวเอง ซึ่งอาจจะเกิดจากความหวังดีที่มากเกินไปหรือไม่ก็ตาม อาจนำมาซึ่งผลเสียในอย่างที่เราเองก็คาดไม่ถึงได้ ดังนั้นหากคิดจะเสริมหรือให้สุนัขกินอะไรก็ตาม เราควรต้องศึกษาหาข้อมูลให้ดีก่อน เพื่อน ๆ อาจจะลองปรึกษากับสัตวแพทย์หรือนักโภชนาการอาหารสุนัขร่วมด้วยก็ได้ครับ
บทความโดย หมอต้น ด็อกไอไลค์
น.สพ.ธีรภาพ มุสิกานนท์
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก :
Michael S. Hand. 2002. Pocket companion to Small animal Clinical Nutrition. 4thedition.
Mark Morris Institute: United States of America
รูปภาพประกอบ :
http://cmeimg-a.akamaihd.net/640/cme/cuteness_data/s3fs-public/diy_blog/What-Are-Healthy-Protein-Sources-For-Dogs.jpg
http://www.petmd.com/sites/default/files/pet-food-shutterstock_230424046.jpg
http://todaysveterinarypractice.navc.com/wp-content/uploads/2015/11/T1511C07_Table02.jpg
http://www.urdogs.com/wp-content/uploads/2016/04/kidneyfailuredog.jpg
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น